Skip to content

Τρέχοντα Ερευνητικά Προγράμματα Διεύθυνσης Κοινωνικής- Αναπτυξιακής Παιδιατρικής

ΤΡΕΧΟΝΤΑ

Τρέχοντα Ερευνητικά Προγράμματα Διεύθυνσης Κοινωνικής- Αναπτυξιακής Παιδιατρικής

  • Ευρωπαικό Πρόγραμμα Best-ReMap με κύριο σκοπό την βελτιστοποίηση των πρακτικών στη διατροφή των παιδιών.

Το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού και συγκεκριμένα η Διεύθυνση Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής έχει αναλάβει και συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα- Κοινή Δράση του 3ου Προγράμματος Υγείας, για τη βελτιστοποίηση των πρακτικών στη διατροφή των παιδιών, με το ακρωνύμιο Best-ReMaP.

Σκοπός της κοινής δράσης Best-ReMaP είναι η προσαρμογή, η αναπαραγωγή και η εφαρμογή τεκμηριωμένα αποτελεσματικών παρεμβάσεων για την υγεία στα πεδία της ανασύνθεσης των τροφίμων, της διαμόρφωσης πλαισίου για την επιθετική διαφήμιση των τροφίμων στα παιδιά και των ποιοτικών χαρακτηριστικών και διαδικασιών της προμήθειας τροφίμων σε δημόσιες δομές.

Στόχος του έργου είναι η βελτίωση της σύστασης των τροφίμων, που καταναλώνονται από παιδιά στις χώρες της Ευρώπης, η μείωση του αντίκτυπου της επιβλαβούς διαφήμισης των τροφίμων στα παιδιά, η βελτίωση της ποιότητας των προσφερόμενων γευμάτων σε δημόσιες δομές και η ενίσχυση της δικτύωσης των εμπλεκόμενων με τη διατροφή φορέων, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο…. (περισσότερα)

  • Aνάπτυξη δικτύου μελέτης και προγράμματος για την Οσφρητική και Γευστική Αισθητηριακή Αγωγή σε άτομα με προβλήματα όρασης (ΑμΠΟ) 

Το πρόγραμμα έχει στόχο την αξιοποίηση, με τις καλύτερες δυνατόν μεθοδολογίες, τεχνικές και δράσεις, των δεξιοτήτων που σχετίζονται με τις αισθήσεις της όσφρησης και της γεύσης, σε Άτομα με Προβλήματα Όρασης (παιδιά και ενήλικες), προκειμένου να καλλιεργηθούν οι ικανότητες εκείνες που συμβάλλουν στον προσανατολισμό, στην κινητικότητα, στις δεξιότητες καθημερινής ζωής και γενικώς στην ανεξάρτητη και αυτόνομη διαβίωση και κοινωνική ένταξη των ατόμων αυτών…….(περισσότερα) 

  • Δράσεις και παρεμβάσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του μαθητικού πληθυσμού στο πλαίσιο της Αγωγής Υγείας σε Εθνικό Επίπεδο

Η Διεύθυνση Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού συμμετείχε σε ομάδα εργασίας που οργάνωσε το Γ’ τμήμα Κατάρτισης Προγραμμάτων της Δ/νσης Π.Φ.Υ. του Υπουργείου Υγείας. Η παραπάνω Δ/νση του Υπουργείου Υγείας απέστειλε έγγραφο με αριθ. πρωτ : Γ1γ/ΓΦ 2,13, ΦΑΥ4,6 /Γ.Π.οικ 89676 με θέμα «Πρόσκληση για οργάνωση διαδικασιών ανάπτυξης νέων προτάσεων σχετικά με δράσεις – παρεμβάσεις για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του μαθητικού πληθυσμού στο πλαίσιο Αγωγής Υγείας», στο πλαίσιο σχεδιασμού ανάπτυξης προτάσεων νέων δράσεων και παρεμβάσεων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του μαθητικού πληθυσμού στο πλαίσιο της Αγωγής Υγείας σε Εθνικό Επίπεδο για το σχολικό έτος 2018-2019 και επόμενα, αξιοποιώντας την εμπειρία και το υλικό των Υ.Π.Ε. (Νοσοκομεία – Κέντρα Υγείας), των εποπτευομένων φορέων του Υπουργείου Υγείας, των Επιστημονικών Ενώσεων, Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων κλπ, σε ποικίλους θεματικούς άξονες (έναρξη εργασιών 12/2017).…(περισσότερα)

  • Διαμόρφωση πρότασης παρέμβασης για τη Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία σε παιδιά / άτομα με Αναπηρία

Η Διεύθυνση Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού συμμετείχε σε ομάδα εργασίας που οργάνωσε το Υπουργείο Υγείας με στόχο τη διαμόρφωση πρότασης παρέμβασης για τη Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία σε παιδιά / άτομα με Αναπηρία.

Σε συνέχεια της ανάπτυξης δράσεων και παρεμβάσεων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης σε μαθητικό πληθυσμό στο πλαίσιο της Αγωγής Υγείας σε Εθνικό Επίπεδο, η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Τμήμα Γ’ Ανάπτυξης Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας και Πρόληψης του Υπουργείου Υγείας, με το έγγραφο με αριθ. Γ1γ/Γ.Φ.12Α.2,20ΣΤ,27Α/Γ.Π.οικ.61991/07-10-2021 με θέμα «Πρόσκληση φορέων σε συνάντηση διαλόγου – διαβούλευσης, αναφορικά με τη διαμόρφωση πρότασης παρέμβασης για τη Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία σε Παιδιά/Άτομα με Αναπηρία», προσκάλεσε φορείς _συμπεριλαμβανομένου του ΙΥΠ_ στη διαβούλευση για τη διαμόρφωση πρότασης παρέμβασης για τη Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία σε παιδιά / άτομα με Αναπηρία....(περισσότερα) 

  • «Εφαρμογή δομημένου εκπαιδευτικού εργαλείου κοινωνικής και συναισθηματικής αγωγής σε παιδιά 5-6 ετών και σε παιδιά 8-10 ετών στη σχολική κοινότητα»

Η παρούσα μελέτη εξετάζει την εφαρμογή και την αποτελεσματικότητα του δομημένου εκπαιδευτικού εργαλείου «Η Πυξίδα του Εαυτού Μου» σε μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Αττική. Η ορθή εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικού υλικού κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης, βάσει τεκμηριωμένων δεδομένων, είναι πολύ σημαντική για τα σχολεία και τα παιδιά, καθώς  η εκπαίδευση των παιδιών και των εκπαιδευτικών σε δεξιότητες ζωής για μεγαλύτερη ευεξία και συναισθηματική ισορροπία, διαχείριση του άγχους, καλλιέργεια της ενσυναίσθησης, της κοινωνικής και συναισθηματικής ανθεκτικότητας θεωρείται πλέον απαραίτητη.

Η έρευνα εξετάζει 1) τους παράγοντες που είτε υποστηρίζουν ή δυσκολεύουν την αποτελεσματική εφαρμογή του εκπαιδευτικού εργαλείου στο πλαίσιο του σχολείου και αξιολογεί 2) τα αποτελέσματα της εφαρμογής του εκπαιδευτικού εργαλείου στους μαθητές και στις τάξεις που συμμετέχουν στο πρόγραμμα σε  σχέση με την ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων, την ικανότητα συγκέντρωσης, τη διαχείριση άγχους, το κοινωνικό κλίμα της τάξης.

  • Κοινοτικό πρόγραμμα πρωτοβάθμιας φροντίδας και προαγωγής της υγείας των παιδιών

Το Πρόγραμμα υλοποιείται μέσω του Κέντρου Υγείας του Παιδιού Καισαριανής, το οποίο δημιουργήθηκε από το Ι.Υ.Π. και το Δήμο Καισαριανής και αποτελεί πλαίσιο εφαρμογής δραστηριοτήτων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας

Στόχος είναι η επιστημονικά θεμελιωμένη τυποποίησή της στην Ελλάδα και η ενσωμάτωση της αναπτυξιακής παιδιατρικής, της πρόληψης και της προαγωγής υγείας στην πρωτοβάθμια φροντίδα. Επίσης η προτυποποίηση της συνεργασίας και συνλειτουργίας φορέα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Το Ι.Υ.Π. έχει την επιστημονική ευθύνη του Κέντρου και ο Δήμος Καισαριανής τη λειτουργική.

  • Ευρωπαικό πρόγραμμα “HEPS” Ανάπτυξη και εφαρμογή μιας εθνικής πολιτικής για την προαγωγή της υγιεινής διατροφής και της φυσικής άσκησης στα σχολεία στην Ευρώπη (2008-2011)

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα HEPS (HealthyEatingandPhysical ActivityinSchoolsinEurope) έχει σκοπό την πρόληψη της παχυσαρκίας μέσα από την προαγωγή της υγείας στα σχολεία σε χώρες της Ευρώπης.

-Στοχεύει στην ανάπτυξη μιας ενιαίας πολιτικής για την υγεία στα σχολεία της Ευρώπης βασισμένη στις αποτελεσματικές μεθόδους των Σχολείων Προαγωγής της Υγείας.

-Ανάπτυξη ενός ενιαίου Ευρωπαϊκού οδηγού, της «εργαλειοθήκης HEPS» αποτελούμενης από 6 εγχειρίδια-οδηγούς που καθοδηγούν την ανάπτυξη πολιτικής για την προαγωγή της υγείας στα σχολεία.  με στόχο την προώθηση της υγιεινής διατροφής και της φυσικής άσκησης στα σχολεία της Ευρώπης. Η «εργαλειοθήκη HEPS» απευθύνεται σε ενδιαφερόμενους σε υπουργεία, στην αυτοδιοίκηση, στα σχολεία, σε εκπαιδευτικούς και σε γονείς.

– Εφαρμογή προγραμμάτων για την προαγωγή της υγιεινής διατροφής και φυσικής άσκησης στα σχολεία της Ευρώπης με τη μεθοδολογία του HEPS.

– Εκπαίδευση εκπαιδευτικών και Υπεύθυνων Αγωγής Υγείας στην Αττική, στην Εύβοια και στις Σέρρες στο θέμα της διατροφής και της φυσικής άσκησης με συμμετοχικές μεθόδους μάθησης.

Το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, σε συνεργασία με δέκα άλλους οργανισμούς υγείας και πανεπιστήμια άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, είναι ένας από τους κύριους συμπράττοντες εταίρους και επιστημονικούς φορείς του προγράμματος

Συνεργάτες του Ευρωπαϊκού προγράμματος είναι τα εθνικά συντονιστικά κέντρα και οι συντονιστές από τις 43 χώρες του πρώην «Ευρωπαϊκού Δικτύου Σχολείων Προαγωγής της Υγείας», (από το 2007 μετονομασία «SHE» – Schools for Health Europe – Σχολεία Υγείας στην Ευρώπη). Επίσης, υπάρχει συνεργασία με τα Υπουργεία Παιδείας και/ή Υγείας των συμμετεχόντων κρατών, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και το Συμβούλιο της Ευρώπης.

 

Παλαιότερα ερευνητικά προγράμματα 

  • Έρευνα κλινικής παρακολούθησης των νεογνών υψηλού κινδύνου στη σχολική ηλικία 

    Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ένα ποσοστό μαθησιακών δυσκολιών στα πολύ χαμηλού βάρους γέννησης νεογνά  20-50% ανάλογα με το βάρος γέννησης,  που κάνει απαραίτητη τη παρακολούθηση αυτού του πληθυσμού και στη σχολική ηλικία. Οι μαθησιακές δυσκολίες στα παιδιά που γεννήθηκαν πρόωρα αφορούν διάφορους τομείς της μάθησης. Η προέλευσή τους δεν έχει διευκρινιστεί ακριβώς αλλά πιστεύεται ότι συμμετέχουν δυσκολίες γνωστικές, οπτικοκινητικές, οπτικοχωρικές, μνήμης, λεκτικές, και ενδεχομένως άλλες που προς το παρόν είναι άγνωστες. 

    Σκοπός της μελέτης  είναι  η λεπτομερής εκτίμηση  των πολύ χαμηλού βάρους γέννησης νεογνών που νοσηλεύθηκαν στη μονάδα εντατικής νοσηλείας νεογνών στην ηλικία των 8 χρόνων με συγκεκριμένα διαγνωστικά εργαλεία  προκειμένου να ανιχνευθούν μαθησιακές δυσκολίες ή διαταραχές που δεν είχαν ανιχνευτεί ή δεν υπήρχαν σε προηγούμενες ηλικίες καθώς και προβλήματα συμπεριφοράς. 
      
  • Έρευνα κλινικής παρακολούθησης των νεογνών υψηλού κινδύνου στην προσχολική ηλικία 

    Σχεδιάστηκε πρωτόκολλο παρακολούθησης των νεογνών με ΒΓ < 1500 γρ. ή με περιγεννητικά προβλήματα στην ηλικία των 4 χρόνων. 

    Στόχος είναι η πρόληψη ηπίων νευροαναπτυξιακών διαταραχών που οδηγεί στην εμφάνιση  μαθησιακών δυσκολιών που όπως φαίνεται από τη βιβλιογραφία είναι τεράστιο πρόβλημα γι’ αυτά τα παιδιά. 

    Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος τα παιδιά εξετάζονται με δομημένα εργαλεία νευρολογικά, αναπτυξιακά και εργοθεραπευτικά. 

    Οι δυσκολίες τους φροντίζονται ανάλογα. 
      
  • Διερεύνηση παραγόντων που συντελούν στο άγχος, στη κατάθλιψη και στη ποιότητα ζωής γονέων αυτιστικών παιδιών 

    Σκοπός της μελέτης είναι η διερεύνηση παραγόντων που επηρεάζουν την εκδήλωση άγχους, κατάθλιψης καθώς και την ποιότητα ζωής γονέων αυτιστικών νηπίων. Πιο συγκεκριμένα, στην παρούσα μελέτη διερευνώνται οι σχέσεις ανάμεσα στα αισθητηριακά προβλήματα του παιδιού, τον ευρύτερο φαινότυπο του αυτισμού-εφόσον αυτός ανευρίσκεται στους γονείς- καθώς και  νοητικό δυναμικό των γονέων,  με την ανάπτυξη άγχους και κατάθλιψης στους γονείς καθώς και με την ποιότητα ζωής τους. 

    Το δείγμα αποτελείται από γονείς αυτιστικών παιδιών ηλικίας 2,5-3,5 ετών   (30-42 μηνών ) που παρακολουθούνται στο ιατρείο Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών της Β΄ Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη μελέτη θα συμμετάσχουν οι γονείς 80 περίπου παιδιών, άρα το συνολικό δείγμα των γονέων θα είναι περίπου 160. 
     
  • Η νευροαναπτυξιακή εκτίμηση παιδιών στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου : Ο ρόλος της περιβαλλοντικής έκθεσης στα βαριά μέταλλα (PHIME) 

    Η ενδομήτρια έκθεση σε πολύ υψηλά επίπεδα MeHgαπό την κατανάλωση ψαριών προκαλεί βλάβες στον εμβρυικό εγκέφαλο με αποτέλεσμα την εμφάνιση νευροαναπτυξιακών διαταραχών στα παιδιά. Η έλλειψη συμφωνίας των δεδομένων που αφορούν στις επιπτώσεις της ενδομήτριας έκθεσης σε μετρίως αυξημένα επίπεδα MeHgμπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Για το λόγο αυτό σχεδιάστηκε  μια κοινή επιδημιολογική μελέτη σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και σε τρεις περιοχές της Βόρειας Αδριατικής, όλες με αυξημένο περιβαλλοντικό υδράργυρο. 

    Στόχοι της δική μας συμμετοχής είναι: 

    α) να διαπιστωθεί εάν η ενδομήτρια έκθεση σε MeHgστο βαθμό που παρατηρείται στον πληθυσμό των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου δημιουργεί νευροαναπτυξιακές διαταραχές στα παιδιά, 

    β) να προσδιοριστεί ο ρόλος της κατανάλωσης ψαριών και άλλων τροφών στο φορτίο του οργανισμού με MeHgκαι να διερευνηθούν παράγοντες που μπορούν να τροποποιήσουν τις επιπτώσεις και 

    γ) να συγκριθούν τα αποτελέσματα με αυτά των μελετών που θα διεξαχθούν παράλληλα στη Βόρεια Αδριατική. 
      
  • Μελέτη της ενδομήτριας έκθεσης σε μετρίως αυξημένες ποσότητες μεθυλικού υδραργύρου σε νησιά του βόρειου Αιγαίου : Οι επιπτώσεις στη νευροαναπτυξιακή εξέλιξη κατά τη δεύτερη βρεφική ηλικία 

    Σκοπός της μελέτης είναι να διερευνήσει την πιθανή σχέση μεταξύ της ενδομήτριας έκθεσης σε υδράργυρο, κυρίως μέσω της διατροφής, και της νευροαναπτυξιακής εξέλιξης των παιδιών στη βρεφική ηλικία. 

    Ο υπό εξέταση πληθυσμός είναι μητέρες που εισέρχονται στη μελέτη από τις μαιευτικές κλινικές των νοσοκομείων στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Λαμβάνονται δείγματα από τις μητέρες και τα νεογνά κατά τον τοκετό ή αμέσως μετά. Τα παιδιά αξιολογούνται αναπτυξιακά στη ηλικία των 18 μηνών με τη χρήση της αναπτυξιακής δοκιμασίας BayleyIII. 
      
  • Αλληλεπίδραση γονιδίων περιβάλλοντος : Ο ρόλος του γενετικού πολυμορφισμού στη τοξικότητα του υδραργύρου 

    Η τοξικότητα του Μεθυλικού Υδραργύρου (MeHg) ποικίλλει μεταξύ ανθρώπων με τον ίδιο βαθμό έκθεσης. Ενας πιθανός μηχανισμός για τις διακυμάνσεις της τοξικότητας μπορεί να οφείλεται στην αλλελεπίδραση γονιδίων-περιβάλλοντος. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, είναι πιθανό να παίζει ρόλο ο πολυμορφισμός των γονιδίων που ελέγχουν τα ένζυμα που μεταβολίζουν τον υδράργυρο στο ανθρώπινο σώμα. Οι διαφορές στην δραστικότητα αυτών των ενζυμών οδηγούν σε διαφορές στην απορρόφηση, μεταβολισμό, δέσμευση και αποβολή του MeHg. 

    Το πρωτόκολλο  περιλαμβάνει την ανάλυση δειγμάτων αίματος από τον ομφάλιο λώρο, που είχαν ληφθεί στην αρχική συλλογή. Η ανάλυση αυτή θα πραγματοποιηθεί μόνο στο αίμα των μητέρων που ενημερώθηκαν και έδωσαν συμπληρωματική συγκατάθεση, σε εργαστήριο του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Lund, υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας KarinBroberg. 

      
  • Υγεία και έφηβοι στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Εκτίμηση εμπειριών και αναγκών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας 

    Η δεύτερη δεκαετία της ζωής αποτελεί για κάθε άτομο μια περίοδο σημαντικών σωματικών, συναισθηματικών και νοητικών αλλαγών. 

    Ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κοινωνίας που κάθε έφηβος ζει, η περίοδος αυτή αποτελεί ένα ταξίδι κατά την διάρκεια του οποίου οι έφηβοι υιοθετούν αξίες, συμπεριφορές και στάσεις ζωής που σε μεγάλο βαθμό θα διατηρηθούν και στην ενήλικη ζωή τους.   

    Τα ποικίλης φύσεως θέματα των εφήβων είναι βέβαιο ότι απαιτούν πολυδιάστατη αντιμετώπιση. 

    Οι επαγγελματίες υγείας και οι υπηρεσίες υγείας μπορούν, με κατάλληλη εκπαίδευση και δομές φιλικές προς τους εφήβους- ώστε να προσεγγίζουν τις ιδιαίτερες ανάγκες τους- να αποτελέσουν ένα σημαντικό μέρος του ιστού φροντίδας των εφήβων. Συνεπώς να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά και με ευαισθησία όλα τα εφηβικά προβλήματα, αλλά και όλους τους εφήβους. 

    Σύμφωνα με τα δεδομένα της βιβλιογραφίας υπάρχει εκτεταμένο ερευνητικό ενδιαφέρον σε σχέση με την υγεία των εφήβων και τις προσφερόμενες υπηρεσίες υγείας, ιδιαίτερα τις πρωτοβάθμιες, αφού εξ ορισμού αυτές (οφείλουν να) αποτελούν μια από τις πρώτες επιλογές του ασθενή, άρα και του εφήβου, για την επίλυση προβλημάτων ή ερωτημάτων ή διλημμάτων σχετικών με την υγεία. 

    Η παρούσα μελέτη έχει σκοπότην εκτίμηση των εμπειριών και των αναγκών εφήβων μαθητών της Α΄ Λυκείου αστικών περιοχών της Ελλάδας, από την παρεχόμενη φροντίδα υγείας.